MONTAJLI PARÇALARDA TOLERANSLANDIRMA SÜRECİ
- Ümit BEYNEL
- 12 Kas 2024
- 2 dakikada okunur

Tekil parçalar için tasarımcı GD&T uygulayarak kendi başına toleranlandırma yaparken, bazı büyük işletmelerde tasarımcı özellikle montajlı parçalarda tek başına toleranslandırma yapmaz, tüm ilgili birimlerin katılımı ile toleranslandırma süreci oluşturulur.
Bu süreç 6 aşamadan oluşur;
Tasarımcı teknik resmi oluşturduktan sonra toleranslandırılacak noktaların belirlenmesi için teknik resmi kalite birime gönderir.
Kalite birimi, bir önceki benzer proje, öğrenilmiş dersler, müşteri şikayetleri gibi raporları değerlendirerek toleranslandırılacak kontrol noktalarını belirler.
Bu kontrol noktalarının toleranslandırılması için tolerans analizleri yapılarak, kontrol noktaları draft olarak toleranslandırılır. Tolerans analizini tasarımcının yetkinliği varsa tasarımcı, yoksa işletmedeki toleranslandırma uzmanı yapar.
Tolerans analizinde çıkan sonuçlar genellikle teknik resim üzerine direkt yazılmaz. Çıkan bu değerler, matematiksel ve istatistiksel olarak olması gereken değerleri verse de, ilgili birimlerin bu toleransları kabul etmesi gerekmektedir.
İlgili tüm birimlerin katılımı ile (mühendislik, üretim, kalite vb.) tüm kontrol noktalarının tolerans değerleri için anlaşma toplantıları yapılır. Tolerans analizinde çıkan değer anlaşma toplantısında sadece bir fikir vermesi için kullanılabilir. Anlaşma bu değer etrafında yapılır. Örnek olarak tolerans analizinde çıkan değerin 1,3 olduğunu varsayalım. Toplantıda kalite birimi bu toleransın yüksek olduğunu, bu noktanın kritik bir nokta olduğunu, daha önceki projede 1,3 olan toleransın kalite problemlerine yol açtığını, bundan dolayı bu nokta için toleransın 1 olması gerektiğini öne sürer. Üretim ise eğer tolerans değeri 1 yazılırsa mevcut şartlarda bu toleransı sağlayamayacağını, hatta 1,3'ü bile sağlayamayacağını, bundan dolayı toleransın 1,5 olması gerektiğini ileri sürer... Bu şekilde birimler anlaşmaya varmaya çalışır. Dediğim gibi anlaşma tolerans analizinde çıkan değerin etrafında olmalıdır. Tolerans analizi değeri 1,3 iken bunun 0,5 olması veya 2 olması istenemez. Tüm noktalar için bu tartışmalar olmaz ve genellikle tolerans analizinde çıkan değerde tüm birimler anlaşabilir. Anlaşma sağlanamadığı durumlarda da tolerans analizinde çıkan değer ile devam edilebilir.
Anlaşmada sağlanan toleranslar teknik resme işlenerek, ilgili tüm birimlere yayını yapılır.
Yorumlar