SAC PARÇADA ATIKLIK TOLERANSI (DETANT)

Merhaba

Blog yazılarımın bir önceki konuya bağlantılı olmasına dikkat ediyorum. Bu her zaman olamayacak belki ama sac parça referanslandırması, yardımcı referanslar derken yardımcı referans kullanılırken gerekli olan atıklık toleransına bu makalemde değinmek istedim.

Kapı gibi büyük paçalarda ana referans gibi görev yapan düzleme yardımcı bir referans koyacağınız zaman atıklık toleransı vermek zorundasınız.

Yukarıdaki örnekte D1 olarak adlandırılan yardımcı referansa gördüğünüz gibi 1,2 tolerans tanımlanmış.

Tolerans değeri işletmelerin kendi standartlarına göre belirlenir. Örnek olarak parça 50x30 mm.nin üzerindeyse 0,6, 70x20 mm.nin üzerindeyse 0,8 gibi standartlarla belirlenir.

Peki atıklık toleransı olan sac parça nasıl ölçülür?

Sac parçalarda ölçüm esnasında bu referans noktalarında klempler vardır ve kapatılır. İlk önce A1, sonra A2, sonra A3 kapatılır. Sonrasında CMM Probu ilk olarak verilen yardımcı referans noktasını ölçer. Bu örnekte, D1 noktasına giderek ölçüm yapar. Eğer tolerans 1,2'nin içerisindeyse klemp kapatılır ve ölçüme devam edilir.

Aşağıda ki örnekte atıklık toleransı ±0,5 verilmiş ve "klamp açık" notu eklenmiş.

(Örnek resim için Beyhan Çavuşoğlu'na teşekkürler)

Peki atıklık ölçümü tolerans dışında ise ne yapılır?

Ölçüme devam edilmez. Çünkü yardımcı referans noktasına yığılan tolerans, yardımcı referans kapatıldığında parçanın değişik yerlerinde birikecektir. Bu da zaten parçanın red olması demektir. Böylelikle ölçüm zamanından da tasarruf edilmiş olunur.

Atıklık verilmeyen yardımcı referanslarda biriken, tolerans parçanın fonksiyonel veya estetik yüzeylerine toplanarak parçanın red olmasına veya kalite problemlerine yol açar, atıklık verilmiş yardımcı referanslar ölçüm zamanında tasarruf sağlar.

Atıklık toleransı sadece düzleme verilir, doğrultma veya orijin için verilmiş yardımcı referanslara atıklık toleransı verilmez.